Mensen blijven liefst zo lang mogelijk in hun eigen huis wonen. Nieuwe, slimme technologieën, zoals Jane, moeten daarbij mee een antwoord helpen bieden op de stijgende zorgvraag en het veranderende zorglandschap. Wij polsten naar eerste ervaringen met slimme technologie van Jane bij Erna en Lieve, respectievelijk verzorgende en klant bij Familiehulp in Rotselaar.
Samen genieten we van de eerste lentezon in de veranda van Lieve. Zij is mantelzorger voor haar moeder Josée (85 jaar), of moeke zoals iedereen haar kent, die ongeveer 500 meter verder in het ouderlijke huis woont en al enkele jaren een lichte vorm van dementie heeft. Vandaag gaat Josée naar het dagcentrum. Maar ook als Josée thuisblijft, kan Lieve in alle rust genieten van haar koffie met zicht op een prachtige tuin. Mede door de slimme zorgoplossing van Jane en de wekelijkse professioneel zorg van Erna en haar collega’s bij Familiehulp.
Ontdek de ervaringen van Erna & Lieve in het onderstaand interview.
Lieve: ”Ons moeke heeft lichte dementie. Binnen de familie waren we op zoek naar een extra veiligheid om haar toch nog zorgeloos thuis te laten wonen. Toen Familiehulp ons voorstelde om Jane mee uit te proberen, waren we meteen enthousiast.”
Erna: “Ik heb tijdens de installatie bij Josée thuis kennis gemaakt met Jane. En ik was meteen een voorstander, mede door de vakkundige uitleg die we kregen.”
Lieve: ”Wel merkten we dat moeke in eerste instantie een beetje in paniek was, met al die camera’s. We hebben haar toen uitgelegd dat het sensoren zijn (en dus géén camera’s) die kunnen interpreteren of je valt of wanneer je in een ruimte bent. Je kan dus zeggen dat we haar op een bepaalde manier nu wel controleren, maar het is een positieve vorm van controle. We helpen haar om een normaal leefpatroon en -omgeving te kunnen behouden.”
Erna: “Nu is Josée er helemaal niet meer mee bezig. En ook ik niet tijdens mijn werk. Als je het niet weet, zie je het systeem zelfs niet meer. Je vergeet als het ware dat het er is. En als je het ziet, kan het evengoed een lichtknop zijn (lacht).”
Jullie zijn nu enkele maanden aan de slag met de slimme zorgoplossing van Jane. Wat zien jullie als grootste voordelen?
Lieve: “Omdat ons moeke cognitief achteruitgaat, bellen we haar vaak als geheugensteuntje. Simpele dingen hoor. Om op tijd op te staan als we haar naar het dagcentrum moeten brengen of de tafel te dekken om te eten. Maar zelfs dan durft ze het vergeten (lacht). Nu kunnen we met Jane eenvoudig opvolgen of ze ook effectief is opgestaan of in de keuken is geweest.
Ook omgekeerd zorgt het voor een enorme gemoedsrust. Voor het slapengaan kijken we altijd even in de Jane-app of er nog beweging is. Als dat niet zo is, weten we dat ze in haar bed ligt. Trouwens, ook de aankomst van de Familiehulp medewerkers kunnen we zo makkelijk opvolgen (lacht).”
Erna: “Ik kan me inbeelden dat het voor de kinderen inderdaad een enorme geruststelling is. Ook voor mensen waar we niet dagelijks langsgaan, kan Jane een enorme toegevoegde waarde betekenen. Jane maakt het onzichtbare zichtbaar. Vooraleer we binnengaan, kunnen we een beeld hebben van hoe het met die persoon gaat. Zo weten we waar we extra aandacht aan moeten besteden.”
Lieve: “Dat is inderdaad één van de grote voordelen van Jane. Het geeft een duidelijke indicatie en is ondersteunend. Het helpt ons om simpele dagelijkse handelingen op te volgen. Zo weten we bijvoorbeeld als moeke 10-15 minuten in de badkamer is geweest dat ze waarschijnlijk gedoucht heeft.“
Ondersteunt Jane jullie nog op andere manieren in de dagelijkse zorg of bezorgdheden?
Erna: ”Ook de meer acute alarmen vind ik een meerwaarde. Iemand die te lang op het toilet zit of te lang in de badkamer. Dat is niet normaal. Jane herkent die situaties en stuurt automatisch een melding naar de zorgcirkel.”
Lieve: ”Ons moeke zal ook binnenkort waarschijnlijk beginnen dolen. Dankzij de sensoren van Jane hoeven we geen enkel moment ongerust te zijn. We ontvangen automatisch een melding zodat wij gepast kunnen reageren. Het herkennen van die dagelijkse gewoontes, of patronen, gekoppeld aan de automatische meldingen bij afwijking, beschouwen we dan ook als een meerwaarde van Jane.
Durven meer klassieke alarmknoppen op dat vlak te kort schieten?
Lieve: ”Jane heeft veel meer mogelijkheden dan de traditionele knop. Bovendien duwde ons moeke te pas en te onpas op de alarmknop. Voor ouderen, en dan meer specifiek mensen met dementie, is het concept en het gebruik van een alarmknop niet altijd even gemakkelijk. Het is eigenlijk erg om te zeggen, maar ons moeke wou met de alarmknop van Jane eens de televisie aanzetten. Vervolgens kregen wij 15 meldingen binnen. (lacht) We hebben die alarmknop dan snel weggelegd, want dankzij de sensoren is er toch steeds een andere bescherming.”
Erna: “Wij hebben dezelfde ervaring. Kinderen en kleinkinderen duwen ook op de alarmknop om te spelen. Of een alarmknop aan een halsketting geeft een vals alarm omdat hij tegen de tafel hangt. Dan zit je in de keuken koffie te drinken en begint er ineens iemand achter je te babbelen. Dat is echt wel schrikken hoor.” (lacht)
“Ook het vergeten van de alarmknop is voltooid verleden tijd met een oplossing als Jane. We merken bijvoorbeeld vaak dat de alarmknop op de rollator blijft liggen bij een toiletbezoek. Zo kunnen ze er natuurlijk ook niet op duwen bij nood. De sensoren en gedragsherkenning van Jane zijn daarbij echt een enorme meerwaarde.”
Begrijpen we goed dat Jane de zorg dan gemakkelijker heeft gemaakt?
Lieve: ”We zijn alleszins meer gerust. We kunnen via de app altijd kijken waarmee moeke bezig is. Anderzijds controleren we de app nu wel meerdere keren per dag. Waardoor we er misschien wel meer mee bezig zijn dan vroeger. Maar dat weegt niet op tegen de voordelen. Als ze bijvoorbeeld haar telefoon niet opneemt, kijk ik snel in de Jane-app om te zien of alles in orde is. Dat spaart me toch een wandeling van 500 meter uit. (lacht)”
Erna: ”Dat vind ik net één van de sterke kanten van Jane: je weet op elk moment hoe het met hen gaat. Mensen kunnen zaken ook niet meer verbergen. Om een voorbeeld te geven: als mensen vallen, gebruiken ze niet altijd de klassieke alarmknop omdat ze bang zijn om familie of buren lastig te vallen. Ik denk dat dit systeem zoiets voorkomt. Met Jane wordt het onzichtbare zichtbaar. Als iemand naar het toilet gaat en er na een uur nog zit, weet je dat er iets scheelt.”
Lieve: ”Als mantelzorgers zijn we daar ook enorm blij om! We staan ook open om alle data te delen met een professionele verzorger. Zo weten zij nog beter hoe het met ons moeke gaat en waarop ze extra moeten letten. Jane wordt een onderdeel van de zorg en dienstverlening van Familiehulp.”
Is deze slimme technologie dan interessant voor iedereen die graag langer en zelfstandig thuis wil blijven wonen?
Erna: ”Als Jane de veiligheid thuis kan verhogen en tegelijkertijd de familie kan geruststellen, is het voor iedereen een aanwinst. Ik denk daarbij spontaan aan mensen die alleen wonen, waarbij we minder vaak passeren en of familie hebben die niet bij de deur woont.”
Lieve: ”Ook als de familie dichtbij woont, kan Jane een toegevoegde waarde bieden. Zoals in ons geval bij startende dementie of bij mensen die vaker vallen, lijkt het me altijd een aanwinst.”
Erna: ”Via gezinszorg bieden wij onze klanten zorg, huishoudelijke hulp en ondersteuning. We stellen alles in het werk zodat zij langer in hun vertrouwde huis kunnen blijven wonen. Met Jane krijgen we er op dat vlak een geweldig hulpmiddel bij.”
Zou je na dit proeftraject Jane aanbevelen bij vrienden of familie?
Lieve: ”Volmondig, ja! Het is een veel beter alternatief dan de klassieke alarmknop. Ik zie alleen maar positieve elementen en verbeteringen, en geen negatieve aspecten. Met de Jane-app weten we op ieder moment hoe het met ons moeke gaat. Meer kunnen we op dit moment niet wensen.”
Erna: ”Het is een manier om langer thuis te blijven wonen. En dat wil iedereen. Ik denk dat het de rol van Familiehulp is om de situaties te spotten waar een technologie als Jane echt een toegevoegde waarde is. Er zijn veel ongeruste mantelzorgers die met Jane goed geholpen zouden zijn.”